Xích đạo là gì? Một số khu vực có đường xích đạo ngang qua

Khái niệm đường xích đạo

Thuật ngữ xích đạo là để chỉ đường tròn tưởng tượng được vẽ ra trên bề mặt của hành tinh, tạo khoảng cách giữa hai cực. Đường xích đạo chia trái đất ra làm bắc bán cầu và nam bán cầu. Đường xích đạo là một trong những vĩ tuyến chủ yếu dựa trên sự tự quay của trái đất với mặt phẳng quỹ đạo của nó xung quanh mặt trời. Xích đạo là vĩ tuyến có độ dài lớn nhất trong 5 vĩ tuyến.

Đặc điểm của đường xích đạo

• Đường xích đạo là vĩ tuyến lớn nhất trên trái đất. Chiều dài đường xích đạo bằng 40.000 km.
• Mặt phẳng xích đạo chia Trái Đất ra hai nửa cầu bằng nhau: nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam.
• Vĩ độ của đường xích đạo là 0 độ
• Bất cứ địa điểm nào nằm trên đường xích đạo quanh năm cũng có hiện tượng ngày và đêm bằng nhau.
• Bất cứ địa điểm nào nằm trên đường xích đạo cũng thấy mặt trời ở thẳng đỉnh đầu 2 lần trong năm vào các ngày xuân phân (21-3) và thu phân (23-9).
• Đường xích đạo là một trong năm vĩ tuyến chủ yếu dựa trên quan hệ giữa sự tự quay của Trái Đất với mặt phẳng quỹ đạo của nó xung quanh Mặt Trời. Ngoài ra, xích đạo là vĩ tuyến có độ dài lớn nhất.
• Đặc điểm khí hậu xích đạo

Hầu hết trong khí hậu của các quốc gia xung quanh xích đạo thường chỉ có  hai mùa là mùa khô và mùa mưa. Tuy nhiên, các nước nằm càng gần với xích đạo thì sẽ có khí hậu ẩm ướt quanh năm.

Khí hậu vùng xích đạo còn được gọi là khí hậu rừng mưa nhiệt đới. Khí hậu vùng xích đạo mang các đặc điểm chính là:

• Có nhiệt độ cao quanh năm. Nhiệt độ trung bình trong năm đều > 25 độ C
• Nhiệt độ ổn định quanh năm
• Lượng mưa lớn và thường tập trung vào buổi chiều ( trung bình 2000mm mỗi năm)
• Áp suất khí quyển thấp và độ ẩm cao.

Nhờ mang những đặc điểm khí hậu xích đạo này nên cảnh quan không chỉ thường xanh mà còn có hai trong số những con sông hùng mạnh nhất và do đó, quan trọng nhất trên thế giới: Amazon ở Nam Mỹ và Congo ở Châu Phi. Bề mặt của Trái Đất tại đường xích đạo chủ yếu là biển.

Các quốc gia có đường xích đạo đi qua

Trên thế giới chính thức cho đến hiện nay có 25 quốc gia và vùng lãnh thổ có đường xích đạo chạy qua:

• Borneo – Kalimantan
• Brasil (Nam Mỹ)
• Colombia (Nam Mỹ)
• Cộng hòa Congo
• Cộng hòa Dân chủ Congo
• Đảo Baker – đảo sna hô ít người ở
• Ecuador (Nam Mỹ)
• Ecuador đại lục
• Gabon
• Halmahera và các đảo nhỏ khác ở quần đảo Moluccas.
• Indonesia
• Kenya
• Kiribati
• Line Islands – trượt qua gần đảo Jarvis, một trong những chuỗi đảo dài và lớn nhất thế giới
• Lingga và các đảo nhỏ khác gần Sumatra
• Quần đảo Galapagos – chạy ngang qua đảo Isabela.
• Quần đảo Gilbert – có thể trượt qua mọi đảo.
• Quần đảo Phoenix – trượt qua gần đảo Baker
• São Tomé và Príncipe – có lẽ chạy ngang qua Ilhéu das Rolas, một đảo nhỏ trong quần đảo này.
• Somalia
• Sulawesi
• Sumatra
• Uganda
• Maldives – có thể trượt qua mọi đảo
• Mỹ
• Vì sao đường xích đạo không phải là điểm nóng nhất?

Xích đạo vốn thường được coi là nơi nóng nhất trên thế giới vì vùng này quanh năm có mặt trời trên đỉnh đầu. Nhưng những tài liệu thống kê ghi lại tình hình thời tiết trên thế giới ại xích đạo, nhiệt độ cao nhất rất ít khi vượt quá 35 độ C. Trong khi đó, sa mạc Sahara ở châu Phi, nhiệt độ ban ngày có thể lên tới 55 độ C mà sa mạc Sahara cách xa xích đạo hàng ngàn dặm.

Thung lũng Chết – vùng sa mạc phía đông California, Mỹ được coi là nơi nóng nhất trên Trái đất được công nhận cho đến nay. Vào năm 1913, nhiệt độ ở đây cao mức 56,7 độ C. Tuy nhiên, phát hiện mới nhất đã chỉ ra rằng nơi khắc nghiệt nhất trên Trái đất là sa mạc Lut (Dasht-e Lut) ở Iran và sa mạc Sonoran của Bắc Mỹ. Khi nhiệt độ ở khu vực này đôi khi có thể nóng lên đến mức là 80,8 độ C.

⇒ Như vậy, có thể khẳng định rằng xích đạo là vùng hấp thụ nhiều nhiệt lượng Mặt Trời nhất nhưng chưa phải là vùng nóng nhất của Trái đất. Nhiệt độ không khí không chỉ phụ thuộc vào lượng nhiệt nhận được mà còn nhiều yếu tố khác nữa.

Khi quan sát và nghiên cứu hình ảnh đường xích đạo thì có thể thấy những vùng thuộc xích đạo đều có biển như Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, và nước – đây được xem là thứ giúp cân bằng nhiệt độ ở đây. Mặt biển xích đạo có tính chất khác với lục địa. Nước biển có khả năng truyền nhiệt của mặt trời xuống đáy biển sâu. Hơn nữa, khi nước biển bốc hơi cũng giúp làm tiêu hao nhiệt lượng mặt trời.

Nước có nhiệt dung riêng lớn nên nhiệt độ nước sẽ tăng chậm hơn so với đất liền. Cứ trong 1 cm³ nước nhận được 4,18 jun nhiệt lượng, tức 1 calo, thì chỉ làm cho nước tăng thêm 1 độ C, trong khi đó 1 cm³ đất hấp thu cũng bằng từng ấy nhiệt lượng thì nhiệt độ có thể tăng thêm 2-2,5 độ C. Vì lẽ đó mà vào mùa hè, nhiệt độ mặt biển tại xích đạo không bao giờ tăng lên đột ngột.

Trên đây Thiết Bị Điện Goldsun đã tổng hợp các thông tin về xích đạo là gì giúp cho quý bạn đọc cung cấp các kiến thức cần thiết để áp dụng cho công việc và học tập.