Tia UV là gì? Có bao nhiêu loại tia UV biện pháp phòng tránh

Tia UV không chỉ làm xấu làn da mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe như tổn thương mắt, cháy nắng, lão hóa da,… Làm sao có thể bảo vệ làn da của mình được tốt nhất? Hãy cùng tìm hiểu hơn về tia UV và cách ngăn ngừa ảnh hưởng đến da qua bài viết bên dưới nhé!

Tia UV là gì?

Tia UV (Ultraviolet) hay còn gọi là tia tử ngoại, tia cực tím là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng nhìn thấy nhưng dài hơn bước sóng của tia X. Phổ của tia cực tím có thể chia ra thành 2 vùng tia: vùng tử ngoại gần (có bước sóng từ 380 – 200nm) và vùng tử ngoại xạ hay còn gọi là vùng tử ngoại chân không (có bước sóng từ 200 – 10nm).

Khi quan tâm đến ảnh hưởng của tia UV đến sức khỏe con người và môi trường, tia tử ngoại được chia ra làm 3 loại: tia UVA (bước sóng từ 380 – 315nm) còn được gọi là sóng dài hay ánh sáng đen, tia UVB (bước sóng 315 – 280nm) còn được gọi là sóng trung, tia UVC (bước sóng ngắn hơn 280nm) còn gọi là sóng ngắn hay sóng có tính tiệt trùng.

Tia UV có ở đâu?

Cụm từ cực tím trong tia cực tím có nghĩa là bên trên của màu tím. Sắc tím là màu sắc có bước sóng ngắn nhất mà mắt thường của chúng ta có thể nhìn thấy. Do vượt ngoài bước sóng của màu tím, nên tia UV là loại tia vô hình với mắt người.

Một vài loài động vật như: chim, bò sát, côn trùng (ong…) có thể nhìn thấy tia cực tím. Một vài loại trái cây, hoa quả và hạt trở nên sặc sỡ hơn trong môi trường tia cực tím so với hình ảnh trong ánh sáng thường được nhìn bởi mắt người, để hấp dẫn các loài côn trùng và chim.

Một vài loài chim còn có những hình thù đặc biệt trên bộ lông của chúng mà chỉ nhìn được dưới tia cực tím, không thể nhìn được dưới ánh sáng mà con người nhìn thấy. Nước tiểu của một số loài động vật cũng chỉ có thể quan sát được bằng tia cực tím.

Mặt Trời tỏa ra cả 3 loại tia cực tím: UVA, UVB và UVC, có ánh sáng mặt trời nghĩa là có tia cực tím. Tuy nhiên, theo lí thuyết, bởi vì sự hấp thụ của tầng ozone, 99% tia cực tím đến được mặt đất thuộc dạng tia UVA, trong khi đó bản thân tầng ozon được tạo ra nhờ các phản ứng hóa học với sự tham gia của tia UVC nên UVC bị tầng ozon hấp thụ. Tuy nhiên, tình trạng thủng tầng ozon hiện nay đang ở mức báo động khiến các tia UVB, UVC trở nên dày đặc hơn trong ánh sáng mặt trời.

Các loại thủy tinh tùy theo chất lượng, thông thường trong suốt với tia UVA (UVA đi xuyên thủy tinh) nhưng mờ đục với các tia sóng ngắn hơn (UVB, UVC không chiếu qua được thủy tinh). Silic hay thạch anh tùy theo chất lượng có thể trong suốt với cả tia UVC.

Phân loại tia UV

Khi quan tâm đến tác hại của tia cực tím lên sức khỏe con người và môi trường, thì phổ của tia cực tím chia ra làm các phần:

• Nhóm UVA (tia cực tím bước sóng A) 95% tia nắng mặt trời là UVA. Tác hại của tia cực tím bước sóng A là khiến da của chúng ta nhăn nheo. Oxit kẽm và oxit titan rất hiệu quả trong việc chống tia UVA.
• Nhóm UVB (tia cực tím bước sóng B) gây cháy nắng, làm giảm khả năng sản xuất collagen và elastin trên da.
• Nhóm UVC: Tia UVC và một phần tia UVB không tới được trái đất vì bị lọc qua khí quyển. Tia sáng này có thể tiêu diệt acid nucleic trong các tế bào, phá hủy ADN tồn tại trong các cơ thể sống… UVC chính là thứ ánh sáng ma quái ám ảnh sự tồn tại và sự sống của loài người trên trái đất. Đây là loại tia gây hại nhất.

Tuy nhiên có hai loại tia cực tím cơ bản chiếu tới mặt đất là UVB và UVA.

Những ảnh hưởng tiêu cực do tia UV gây ra

Ngoài việc thắc mắc tia UV là gì thì nhiều bạn đọc còn muốn tìm hiểu rõ hơn về những tác hại do chúng gây ra. Thực tế, tùy vào loại tia UV mà mức độ gây hại đến sức khỏe con người khác nhau.

Trong đó, tia UVC được đánh giá là loại tia gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Nhờ có tầng Ozon của bầu khí quyển mà gần như toàn bộ tia UVC đã được ngăn chặn. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của sự biến đổi khí hậu, những tác động tiêu cực của con người đã và đang khiến tầng Ozon ngày một mỏng đi và yếu dần, tạo nhiều lỗ thủng. Do đó, tia UVC có cơ hội để lọt xuống bề mặt trái đất và gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mặc dù tầng Ozon đã ngăn chặn và lọc bớt nhưng tia UVB vẫn có thể xuyên qua và đi xuống đến bề mặt trái đất. Theo thống kê, trong lượng ánh sáng mặt trời tỏa tồn tại khoảng 3% tia UVB.

Trong khi đó, loại tia Uv này có khả năng kích thích sự chuyển hóa của Melanin khiến cho sắc tố da trở nên sạm đi hay còn gọi là rám nắng. Với những đối tượng thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhất là tia UVB ở cường độ cao có thể khiến da bị cháy nắng hoặc dẫn đến ung thư da.

Một số nghiên cứu cho thấy, tia UVB là một trong số những nguyên nhân gây hiện tượng bạc màu da, hình thành các nếp nhăn và thúc đẩy quá trình lão hóa da trước tuổi. Đối với đôi mắt, bức xạ của tia UVB có thể khiến giác mạc mắc phải một số bệnh lý như viêm giác mạc, mộng, hạt kết giác mạc.

Tuy nhiên, nếu bạn phải tiếp xúc trực tiếp với tia UV ở cường độ cao có thể làm tăng nguy cơ gây tổn thương mắt và tác động nghiêm trọng đến mắt (gây cườm mắt, võng mạc bị suy hoại, đục thủy tinh thể hoặc nguy hiểm hơn là mù mắt). Đối với tia UVA, loại tia cực tím chiếm tỷ lệ cao nhất trong ánh sáng mặt trời và dễ dàng xuyên qua tầng Ozon nhất có thể khiến thoái hóa hoàng điểm và gây đục nhân mắt.

Ngoài gây ảnh hưởng đến làn da và mắt thì tia cực tím còn có thể khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể bị ức chế nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với bức xạ của chúng. Một số nhà khoa học đã chứng minh rằng việc tiếp xúc với ánh nắng liên tục trong 24 giờ có thể khiến sự phân bố và chức năng của những tế bào bạch cầu bị thay đổi. Tình trạng này nếu kéo dài có thể khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Một số giải pháp giúp phòng tránh tác hại của tia UV

Sau khi tìm hiểu sơ lược về tia UV là gì, những ảnh hưởng do tia UV gây ra, bạn đọc còn muốn được giải đáp thêm về những cách phòng tránh tác hại của chúng. Thực tế, các bạn có thể bảo vệ cơ thể trước sự tác động của tia UV bằng những giải pháp sau đây:

• Xây dựng chế độ ăn uống giàu dưỡng chất và khoa học: ngoài việc thường xuyên bổ sung những thực phẩm giàu vitamin như các loại trái cây, rau xanh cho bữa ăn thì bạn cũng nên hạn chế sử dụng những thức ăn chứa nhiều chất béo động vật, các loại đồ ăn có vị chua nhiều. Đặc biệt, bạn nên tăng cường sử dụng những thực phẩm có hàm lượng chất chống oxy hóa cao để bảo vệ cơ thể dưới sự tác động của tia UV.

• Luôn sử dụng kem chống nắng (kể cả khi ở nhà hoặc trời không nắng vì tia UV luôn tồn tại trong ánh sáng mặt trời): Đây là phương pháp phòng tránh hiệu quả và được các chị em áp dụng rất phổ biến. Vì những loại kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên sẽ giúp bảo vệ làn da khỏi tác hại của hai loại tia UVA và UVB.

• Khi ra ngoài luôn sử dụng những trang phục hỗ trợ chống nắng như váy chống nắng, áo chống nắng, khẩu trang, ô chống UV, bao tay, tất chân,v.v.

• Dùng mắt kính: kính mắt không chỉ có tác dụng bảo vệ mắt trước những tác nhân như gió, bụi, vi khuẩn mà còn giúp bạn chống lại những ảnh hưởng từ tia UV gây ra cho mắt. Ngoài ra, mắt kính cũng được xem là một phụ kiện thời trang giúp bạn trở nên xinh đẹp, sang trọng hơn.

• Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời khi nắng to hoặc các giờ cao điểm, nhất là khoảng thời gian từ 11h – 15h.

• Hạn chế tiếp xúc với các nguồn ánh sáng phát ra từ màn hình điện thoại, máy tính, laptop,… Đó là những nguồn bức xạ nhân tạo có thể gây hại đến da và mắt khi tiếp xúc nhiều. Đối với cửa kính ô tô, cửa kính văn phòng, bạn có thể sử dụng những tấm phim cách nhiệt để hạn chế nguồn bức xạ từ ánh sáng mặt trời chiếu vào.

Trên đây Thiết Bị Điện Goldsun đã tổng hợp các thông tin về Tia UV là gì giúp cho quý bạn đọc cung cấp các kiến thức cần thiết để áp dụng cho công việc, cuộc sống và học tập.